بررسی و آموزش سطوح اصلاحی فیبوناچی (Fibonnaci Retracement Levels)

در این مقاله از کافه تریدر می‌خواهیم با یکی از رایج‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در میان تریدرها به نام سطوح اصلاحی فیبوناچی آشنا شویم. با آموزش و بررسی این اندیکاتور همراه صرافکس باشید.

سطوح اصلاحی فیبوناچی (Fibonnaci Retracement Levels) چیست؟

سطوح اصلاحی فیبوناچی (Fibonacci Retracement Levels) یا فیبوناچی ریتریسمنت -که از اصطلاح ریاضی «دنباله‌ی فیبوناچی» برگرفته شده است- خطوطی افقی هستند که مکان احتمالی وقوع حمایت‌ و مقاومت‌ را مشخص می‌کند.

هر سطح در فیبوناچی با یک درصد در کنار آن مشخص می‌شود. این درصدها میزان برگشت قیمتی را نشان می‌دهد. سطوح اصلاحی فیبوناچی 23.6% و 38.2% و 61.8% و 78.6% هستند. در حالی که سطح 50% جزو سطوح فیبوناچی نمی‌باشد، اما از آن نیز استفاده می‌کنند.

سطوح اصلاحی فیبوناچی یک اندیکاتور مفید است زیرا می‌تواند بین دو سطح قیمتی مهم، (مثلا بین یک سقف و یک کف) چندین سطح را ایجاد ‌کند.

فرض کنید قیمت یک سهام 10$ افزایش یافته است و سپس به 2.36$ نزول می‌کند. در این حالت تا 23.6% اصلاح کرده است، که یک عدد فیبوناچی می‌باشد. اعداد فیبوناچی از طبیعت سرچشمه گرفته شده است. در نتیجه، بسیاری از تریدرها بر این عقیده هستند که این اعداد می‌توانند در بازارهای مالی نیز جواب بدهد.

نام سطوح اصلاحی فیبوناچی از یک ریاضی دان ایتالیایی که به لئوناردو فیبوناچی (Leonardo Fibonacci) شهرت داشت، برگرفته شده است. اگر چه فیبوناچی، دنباله‌ی فیبوناچی را اختراع نکرده است، از بازرگانان هندی آن را یاد گرفت و سپس این اعداد را اروپای غربی آموزش داد. سطوح اصلاحی فیبوناچی در زمان هند باستان بین سال‌های ۲۰۰ تا ۴۵۰ قبل از دوران مسیحیت به صورت فرمول درآمد.

نکات کلیدی:

• سطوح فیبوناچی اصلاحی می‌توتند هر دو نقطه‌ای که از دید یک تریدر مرتبط و مهم به نظر برسد را به هم متصل کند، به طور رایج این دو نقطه سقف قیمتی و کف قیمتی می‌باشد.
• این سطوح درصدی، مناطقی هستند که روند قیمتی می‌تواند متوقف شود یا معکوس شود.
• بیشترین مقادیری که رایج هستند شامل 23.6%، 38.2%، 50%، 61.8% و 78.6% می‌باشد.
• این سطوح به تنهایی نمی‌توانند نوید یک سیگنال معتبر باشند؛ اگر فرض کنیم که قیمت پس از برخورد به این سطوح، اصلاحی در پیش خواهد داشت، کار خطرناکی کرده‌ایم.
• اعداد فیبوناچی و فرمول آن، قرن‌ها پیش از لئوناردو فیبوناچی، توسط ریاضی دانان هندی استفاده شده بود.

اعداد فیبوناچی ابتدا در هند باستان فرموله شدند

بر خلاف اسم آن، فرمول فیبوناچی توسط شخصی که روی آن نامگذاری کرده‌اند، توسعه نیافته است، بلکه قرن ها پیش از اینکه لئوناردو فیبوناچی آن را با اروپای غربی به اشتراک بگذارد، این فرمول توسط ریاضی دانان هندی استفاده می‌شد و توسعه پیدا می‌کرد.

گفتنی است که حدود ۶۰۰ سال پس از میلاد مسیح، شخصی به نام Mathematician Acarya Virahanka برای توسعه اعداد فیبوناچی و فرمول آن شهرت پیدا کرد. تخمین زده می‌شود که اعداد فیبوناچی در جامعه‌ی هند ۲۰۰ سال پیش از میلاد مسیح وجود داشته است.

کافه ترید: RSI یا شاخص قدرت نسبی چیست و چگونه با آن ترید می‌کنند؟

فرمول سطوح اصلاحی فیبوناچی چگونه است؟

سطوح اصلاحی فیبوناچی دارای فرمول نیستند. زمانی که این اندیکاتورها روی یک چارت اعمال می‌شوند، کاربر دو نقطه را انتخاب می‌کند. زمانی که این دو نقطه انتخاب شود، خطوطی موازی در درصد‌های آن کشیده می‌شود.

فرض کنید قیمت از 10$ به 15$ افزایش پیدا کرده است و این دو سطح قیمتی برای ایجاد اندیکاتور سطح اصلاحی فیبوناچی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پس سطح 23.6% در قیمت 13.82$ می‌باشد.

سطح 50% نیز در قیمت 12.50$ خواهد بود.

چگونه سطوح اصلاحی فیبوناچی را محاسبه کنیم؟

همانطور که در بالا مطرح شد، زمانی که صبحت از سطوح اصلاحی فیبوناچی باشد، چیزی برای محاسبه وجود ندارد. آن‌ها فقط درصدِ بازه‌ی انتخابی قیمت هستند. باید گفت که اعداد فیبوناچی ذاتا خارق العاده هستند. آن‌ها بر اساس نسبت طلایی (Golden Ratio) ایجاد شده‌اند.

دنباله فیبوناچی با اعداد صفر و یک آغاز می‌شود. سپس اعداد اولیه را با هم جمع می‌شوند تا عدد بعدی بدست آید. زنجیره آن به این شکل است:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987 و… این زنجیره تا بی نهایت ادامه پیدا می کند.

سطوح اصلاحی فیبوناچی همگی از این زنجیره نشأت گرفته‌اند. پس از اینکه فرمول ادامه می‌یابد، حاصل تقسیم یک عدد بر عدد بعدی آن 0.618 می‌شود یا همان 61.8%. و حاصل تقسیم یک عدد بر عدد بعدتر آن 0.382 می‌شود یا همان 38.2%. تمامی این ضرایب به جز 50% (چون یک عدد رسمی فیبوناچی نمی‌باشد)، بر اساس یک محاسبه‌ی ریاضی از این اعداد هستند.

نکته جالب:

نسبت طلایی به عنوان «نسبت الهی» شناخته می‌شود و در فضاهای متنوعی یافت می‌شود. از هندسه تا DNA انسان‌ها.
نکته جالب توجه آن است که ضریب طلایی 0.618 یا 1.618 در گل آفتاب گردان، شکل‌گیری کهکشان‌ها، پوسته‌ها، سازه‌های تاریخی و معماری استفاده شده است.

سطوح اصلاحی فیبوناچی چه اطلاعاتی به ما می‌دهد؟

سطوح اصلاحی فیبوناجی می‌تواند برای مشخص نمودن نقطه ورود، حد ضرر یا هدف قیمتی در نظر گرفته شود. برای مثال یک تریدر ممکن است یک سهام را صعودی در نظر بگیرد:
پس از یک صعود به سطح 61.8% باز می‌گردد، سپس دوباره شروع به صعود می‌کند، از آن‌جایی که این جهش در یکی از سطوح فیوناچی در یک روند صعودی رخ داده است، تریدر تصمیم به خرید می‌گیرد. در این حالت تریدر ممکن است حد ضرر خود را سطح 61.8% بگذارد. زیرا ریزشی پایین‌تر از این سطح مشخص می‌کند که روند صعودی ناموفق بوده است.

سطوح اصلاحی فیبوناچی به طریق‌های دیگری در تحلیل تکنیکال استفاده می‌شوند. برای مثال استفاده از آن‌ها در کنار الگوی گرتلی (Gartley Pattern) و نظریه امواج الیوت (Elliott Wave theory) رایج است. در این روش‌های تحلیل تکنیکال، پس از یک جهش قابل توجه قیمتی، با استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی، سطوحی که نزدیک به خطوط فیبوناچی هستند را به عنوان یک سطح بازگشتی گمان می‌کنند که ممکن است در نزدیکی این سطوح، بازگشت قیمتی و تغییر روند را شاهد باشیم.

نکته مهم: زمانی که دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال در نزدیکی سطوح اصلاحی فیبوناچی قرار بگیرند، روندهای بازار بهتر و دقیق‌تر قابل شناسایی هستند.

بر خلاف میانگین متحرک، سطوح اصلاحی فیبوناچی استاتیک (ساکن) هستند. ماهیت استاتیک سطوح قیمتی منجر می‌شود تا شناسایی سریع‌تر و راحت‌تر صورت بگیرد. این مسئله به تریدرها و سرمایه گذاران کمک می‌کند تا زمانی که قیمت سطوح مختلفی را می‌سنجد، با احتیاط واکنش نشان دهند. این سطوح برای برخی از پرایس اکشن‌ها یک نقطه عطف در نظر گرفته می‌شوند، این نقطه عطف ممکن است یک شکست قیمتی یا یک روند بازگشتی باشد.

مرتبط: میانگین متحرک نمایی (EMA) و میانگین متحرک ساده (SMA) چیست؟

تفاوت فیبوناچی اصلاحی با فیبوناچی انبساطی چیست؟

در حالی که سطوح اصلاحی فیبوناچی برای یک پول‌بک (Pullback) درصد معین می‌کند، فیبوناچی انبساطی (Fibonnaci Extention) برای یک حرکت ادامه‌ٔدار در جهت روند، درصد تعیین می‌کند. برای مثال، یک سهام از 5$ به 10$ می‌رسد و سپس به 7.5$ باز می‌گردد، حرکت از 10$ به 7.50$ یک اصلاح می‌باشد. اگر قیمت دوباره صعود را آغاز کند و به 16$ برسد، یک انبساط می‌باشد و می‌توان آن را یک فیبوناچی انبساطی نامید.

محدودیت‌های استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی چیست؟

در حالی که سطوح اصلاحی مشخص می‌کند که احتمالا قیمت در کجا با حمایت و مقاومت مواجه شود، نمی‌توان هیچ تضمینی داد که در آن نقاط روند قیمتی تغییر کند. به این دلیل است که دیگر سیگنال‌های تاییدی، اغلب در کنار فیبوناچی استفاده می‌شوند.

مسئله دیگری که در مورد سطوح اصلاحی فیبوناچی وجود دارد این است که چون خطوط نسبتا زیادی در بازه‌ی تعیین شده ایجاد می‌شود، محتمل است که قیمت در نزدیکی یکی آن‌ها واکنش نشان دهد. مشکل این است که تریدرها در تلاش هستند تا بدانند در هر بازه زمانی، کدام یک از خطوط کارایی بیشتری خواهند داشت. زمانی که این مسئله جواب ندهد، همیشه می‌توان مدعی شد که تریدرها باید به دیگر سطح اصلاحی فیوناچی توجه کنند.

چرا فیبوناچی اصلاحی (Fibonnaci Retracement) مهم است؟

در تحلیل تکنیکال، سطوح اصلاحی فیبوناچی محدوده‌ای کلیدی که احتمال بازگشت یا توقف قیمت یک سهام وجود دارد را مشخص می‌سازد. ضریب‌های رایج شامل 23.6% و 38.2% و 50% می‌باشد. معمولا برای یک اوراق بهادر این‌ها در میان یک نقطه سقف و یک نقطه کف اتفاق می‌افتد. ساختار آن به این صورت است که آینده مسیر حرکت قیمتی را پیش‌بینی کند.

کافه ترید: اندیکاتور ابر ایچیموکو چیست؟

ضریب‌های فیبوناچی چیست؟

ضریب فیبوناچی از دنباله‌ی فیبوناچی نشأت می‌گیرد:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233 و به همین ترتیب.

در اینجا هر عدد، جمعِ دو عدد قبلی خود می‌باشد. ضریب فیبوناچی از یک رابطه‌ی ریاضی در این فرمول بدست می‌آیند. و نتایج حاصل از محاسبه ضرایب به این صورت می‌باشد:

23.6%, 38.2%, 50%, 61.8%, 78.6%, 100%, 161.8%, 261.8%, و 423.6%

اگر چه 50% یک عدد خالص از مجموعه‌ی فیبوناچی نیست، اما از آن نیز برای نشان دادن حمایت و مقاومت استفاده می‌کنند.

چگونه سطوح اصلاحی فیبوناچی را روی چارت اعمال کنیم؟

به عنوان یکی از رایج ترین استراتژی‌های ترید تکنیکال، یک تریدر می‌تواند از سطوح اصلاحی فیبوناچی برای مشخص نموندن نقطه ورود به یک معامله استفاده کند.
برای مثال، یک تریدر متوجه می‌شود که پس یک مُمنتم قابل توجه، یک سهام 38.2% نزول داشته است، و سپس زمانی که آن سهام یک روند صعودی را آغاز می‌کند، تریدرها تصمیم می‌گیرند که وارد بازار شوند. چون آن سهام به سطح فیبوناچی رسیده است، زمان خوبی برای خرید فرا رسیده است، چرا که تریدر حدس می‌زند که آن سهام اصلاح خواهد کرد یا باز‌ می‌گردد تا زیان‌های اخیر را جبران کند.

چگونه یک فیبوناچی اصلاحی بکشیم؟

فیبوناچی اصلاحی خطوط روندی هستند که در میان دو نقطه مهم کشیده می‌شوند، معمولا میان پایین‌ترین کف و بالا‌ترین سقف روی چارت ترسیم می‌شوند. در این حالت چندین خط متقاطع فیبوناچی کشیده می‌شوند.

نتیجه گیری

سطوح اصلاحی فیبوناچی ابزار مفیدی است که به تریدرها کمک می‌کند تا سطوح حمایتی و مقاومتی را شناسایی کنند. با اطلاعاتی که فراهم کرده است، تریدرها می‌توانند سفارش ثبت کنند، سطوح حد ضرر را شناسایی کنند و هدف قیمتی را بدست آورند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی ابزاری کاربردی است، تریدرها اغلب از آن استفاده می‌کنند تا ارزیابی دقیقی از روندها داشته باشند و تصمیمات معاملاتی بهتری بگیرند.

منبع: Investopedia