اوردر بوک چیست و چه کاربردهایی دارد؟

معاملات کریپتو عمدتاً از طریق اوردربوک(Order Book) انجام می‌شود. Order Book، رکوردی از تمام سفارش‌های خریدوفروش محسوب می‌گردد که برای یک ارز دیجیتال خاص انجام شده است. در واقع اوردر بوک قیمت‌هایی که مردم مایل به خرید یا فروش ارز دیجیتال هستند و مقدار ارز دیجیتال برای فروش یا خرید را نشان می‌دهد. از Order Book می‌توان برای انجام معاملات و مشاهده عمق بازار فعلی یک ارز دیجیتال استفاده کرد.

در این مطلب آموزشی از مجله صرافکس می‌خواهیم در رابطه با اینکه اوردر بوک چیست و بررسی ابعاد مختلف آن به گفتگو بپردازیم. پس با ما همراه باشید که با چیستی و چگونگی Order Book آشنا شویم.

اوردر بوک (Order Book) یا دفتر سفارش چیست؟ 

اصطلاح Order Book به فهرست الکترونیکی سفارشات خرید و فروش برای یک اوراق بهادار یا ابزار مالی خاص مانند ارز دیجیتال اشاره دارد که بر اساس سطح قیمت سازمان‌دهی شده است.

یک اوردربوک تعداد سهامی که در هر نقطه قیمت یا عمق بازار پیشنهاد شده یا عرضه شده است را برای کمک به تحلیل بهتر کاربران از آن دارایی یا ارز فهرست می‌کند. همچنین شرکت‌کنندگان بازار را در پشت سفارشات خرید و فروش شناسایی می‌کند، اگرچه برخی از کاربران همیشه ترجیح می‌دهند ناشناس بمانند. این لیست‌ها یا فهرست‌ها به معامله‌گران کمک می‌کند و همچنین شفافیت بازار را بهبود می‌بخشد زیرا اطلاعات تجاری ارزشمندی را ارائه می‌دهد. 

نکاتی در مورد Order Book

توجه به این چند نکته در رابطه با اوردر بوک درک صحیحی به ما از این ابزار می‌دهد:

• Order Book یک لیست الکترونیکی از سفارشات خرید و فروش یک اوراق بهادار یا ابزار دیگر است که بر اساس سطح قیمت سازمان‌دهی شده است.
• اوردر بوک‌ها تقریباً توسط هر صرافی برای دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق قرضه بهادار و حتی ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود.
• این فهرست‌ها به بهبود شفافیت بازار کمک می‌کنند، زیرا اطلاعاتی در مورد قیمت، در دسترس بودن، عمق تجارت و چه کسی شروع کننده معاملات هستند را در اختیار می‌گذارد.
• اوردربوک سه بخش دارد: سفارشات خرید، سفارشات فروش و تاریخچه سفارش.

اوردر بوک چگونه کار می کند؟ 

اوردر بوک‌ها تقریباً توسط هر صرافی برای فهرست کردن سفارش‌های دارایی‌های مختلف مانند سهام، اوراق بهادار و حتی ارزهای دیجیتال مانند خرید بیت کوین و خرید کاردانو استفاده می‌شود. این سفارشات می‌تواند به صورت دستی یا الکترونیکی تنظیم شوند. اطلاعات خریدوفروش ممکن است در بالا و پایین یا در سمت چپ و راست صفحه نمایش داده شود.

یک Order Book پویا است، به این معنی که در طول روز به طور مداوم به‌روز می‌شود. در واقع اوردربوک‌ها تعداد سکه‌هایی را که یک معامله‌گر مایل است به قیمت معینی بخرد یا بفروشد را ثبت می‌کند. با مشاهده Order Book، معامله‌گران می‌توانند ایده‌ای از احساسات بازار به دست آورند. اگر سفارشات خرید زیاد باشد، می‌تواند نشان‌دهنده افزایش قیمت باشد. 

از سوی دیگر، اگر سفارش‌های فروش فراوانی وجود داشته باشد، می‌تواند نشان دهنده این باشد که قیمت احتمالاً کاهش می‌یابد. Order Book همچنین عمق بازار را نشان می‌دهد که معیاری برای میزان نقدینگی موجود است. این می‌تواند برای معامله‌گرانی که نیاز به انجام معاملات بزرگ دارند مفید باشد، زیرا می‌توانند اطمینان حاصل کنند که می‌توانند قیمت خوبی داشته باشند.

بخش خرید در Order Book

سفارش‌های خرید در بازارهای مالی بر اساس قیمت‌های نزولی رتبه‌بندی می‌شوند، بنابراین بالاترین قیمت پیشنهادی همیشه در بالای Order Book خرید قرار می‌گیرد. اگر بالاترین قیمت پیشنهادی در دفتر سفارش خرید با ارزان‌ترین قیمت فروش در دفتر سفارش فروش در هر زمان معین مطابقت داشته باشد، تراکنش‌ها با آن قیمت یکسان انجام می‌شوند تا زمانی که یکی از مبلغ خرید یا فروش بالا یا پایین کند.

بخش فروش در Order Book

سفارش‌های فروش در بازارهای بر اساس قیمت‌های صعودی رتبه‌بندی می‌شوند، بنابراین ارزان‌ترین قیمت فروش همیشه در بالای Order Book‌های فروش قرار می‌گیرد. اگر ارزان‌ترین قیمت فروش در دفتر سفارش فروش با بالاترین قیمت پیشنهادی در دفتر سفارش خرید در هر زمان معین مطابقت داشته باشد، تراکنش‌ها با آن قیمت یکسان انجام خواهد شد.

Order Book چه کاری انجام می‌دهد؟

دفتر سفارش یا همان اوردر بوک، عدم تعادل احتمالی بین سفارشات خرید و فروش معلق را نشان می‌دهد، این ویژگی دفتر سفارش در بازارهای مالی مانند ارزهای دیجیتال و بورس می‌تواند سرنخ‌هایی را ارائه دهد که قیمت در کوتاه مدت در چه جهتی حرکت می‌کند. برای مثال، اگر تعداد و مقدار سفارش‌های خرید به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از سفارش‌های فروش باشد، ممکن است به فشار خرید قابل توجهی اشاره کند که می‌تواند قیمت را بالا ببرد.

معامله‌گران همچنین می‌توانند از Order Book برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت بالقوه استفاده کنند. برای مثال یک توده بزرگ از سفارشات خرید در یک قیمت خاص ممکن است سطح حمایت بالقوه کاربران را نشان دهد، در حالی که یک توده بزرگ از سفارشات فروش در یک قیمت خاص می‌تواند سطح مقاومت یک بازار مالی یا ارزی نشان دهد.

اوردر بوک (Order Book) از چه قسمت هایی تشکیل شده؟ 

طرح کلی دفتر سفارش می‌تواند بین اوراق بهادار ثبت شده متفاوت باشد. با این حال، معمولاً از چندین مولفه تشکیل شده است که در زیر ذکر شده است:

١- طرف خریدار و طرف فروشنده

Order Book نوعی ثبت کننده قیمت بازار است؛ بنابراین، شامل طرف خریدار و طرف فروشنده، دو شرکت کننده اصلی در یک بازار است.

٢- پیشنهاد و درخواست (Bid and ask)

برخی از دفترهای سفارش به جای استفاده از سمت خریدار و فروشنده، از اصطلاحات «پیشنهاد» و «درخواست» استفاده می‌کنند. خریداران کسانی هستند که برای تعداد معینی از سهام با قیمتی مشخص پیشنهاد می‌دهند و فروشندگان قیمت مشخصی را برای سهام خود درخواست می‌کنند.

به عنوان یک قاعده کلی، سمت خریدار (پیشنهاد) در سمت چپ و سمت فروشنده (درخواست) در سمت راست قرار دارد که به ترتیب به رنگ سبز و قرمز هستند. البته ممکن است بسته به پلت‌فرم این رنگ‌ها و شیوه نمایش آن کمی متفاوت باشد.

٣- قیمت 

یک اوردربوک، منافع ارزشی هر دو طرف را ثبت می‌کند. شماره در ستون‌های خریدار یا فروشنده نشان دهنده مبلغی است که آن‌ها پیشنهاد می‌دهند یا درخواست می‌کنند و همچنین قیمت‌ها را نیز نشان می‌دهد.

٤- مجموع (Total)

کل ستون‌ها مقادیر تجمعی اوراق بهادار خاص فروخته شده از قیمت‌های مختلف است.

٥- نمایش بصری

به طور معمول، Order Book با جدولی از اعداد شامل قیمت‌ها و مجموع مبالغ از دو طرف ارائه می‌شود. برای نشان دادن بهتر رابطه بین خریداران و فروشندگان، بیشتر اوردربوک‌های موجود با نمایش بصری نیز ارائه می‌شوند. این نمایش می‌تواند به صورت نمودار خطی یا سایر موارد دیگر بصری سازی باشد. به این ترتیب، خواننده می‌تواند به سرعت به درک کلی از تقاضا و عرضه بازار دست یابد. تصویر زیر برای درک این مفهوم مهم است.

تصویر بالا نشان می‌دهد که خریداران را در سمت چپ (پیشنهاد) و فروشندگان را در سمت راست (درخواست) قرار دارند.

مثال: در تصویر بالا و در سطر اول از طرف خریدار، 778 دستگاه به قیمت 7500 فروخته می‌شود. از طرف فروشنده، 518 دستگاه با قیمت 7600 فروخته می‌شود. دفتر سفارش پر شده است از واحدهایی که در سایر سطوح قیمتی مختلف فروخته می‌شوند.

می‌بینیم که مقدار کل بسته به سطوح مختلف قیمت انباشته می‌شود. به عنوان مثال، از طرف خریدار، در سطح قیمت 6872، مقدار 49500 است. با پیشنهاد مناقصه قبلی 20,000 و پیشنهاد فعلی 29,500 (20,000 + 29,500 = 49,500) اضافه شده است.

مزایای اوردر بوک

Order Book مزایای بسیار زیادی دارد. در واقع اوردربوک  قیمت‌های خریدوفروش را در زمان واقعی (به‌طور مداوم در حال به‌روزرسانی) نشان می‌دهد. به فعالان بازار اجازه می‌دهد تا تصمیمات آگاهانه بگیرند. علاوه بر این، به فعالان بازار کمک می‌کند تا روندها و پویایی بازار را در طول زمان درک کنند.

معایب اوردر بوک 

یکی از بزرگ‌ترین معایبی که اوردربوک دارد، عدم شفافیت است. طی سال‌ها، چندین صرافی متمرکز متهم به دست‌کاری دفاتر سفارش‌های خود به شیوه‌ای غیر شفاف و انجام معاملات داخلی، حجم جعلی، معاملات شستشو و دست‌کاری قیمت شده‌اند. همچنین برخی از پلت‌فرم‌های اوردر بوک پیچیدگی‌های خاص خودشان را دارند که برای هر کسی قابل‌درک نیست.

کاربردهای اوردر بوک

با ویژگی به‌روزرسانی فوری بازار یک دفتر سفارش، سفارش‌ها می‌توانند به‌طور خودکار بسته به ترجیح معامله‌گر مطابقت داده شوند. رایج‌ترین مثال، سفارشی می‌باشد که بر اساس تقاضا و عرضه فعلی بازار انجام خواهد شد. سفارش با توجه به قیمت فعلی بازار در حال خرید یا فروش است.

مثال دیگر زمانی است که یک معامله‌گر از استراتژی‌های سفارش محدود استفاده می‌کند. در چنین حالتی، معامله‌گران می‌توانند سطح قیمت مشخصی را تعیین کنند که در آن می‌خواهند اوراق بهادار را خریداری کنند و یا آن را بفروشند. هنگامی که قیمت بازار به قیمت تعیین شده فعلی حرکت کرد، سفارش به صورت خودکار تکمیل می‌شود.

سخن پایانی

اوردر بوک در تریدینگ ویو ابزار مفیدی برای معامله‌گران است. یادگیری نحوه خواندن آن می‌تواند به معامله‌گران کمک زیادی کند تا بازاری را که در حال حاضر در آن معامله می‌کنند یا می‌خواهند وارد آن شوند، درک کنند. مطالعه اوردربوک در بلندمدت به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که بدانند آیا بازار یک اوراق بهادار یا یک ارز دیجیتال سالم است یا خیر. 

هر چه معامله‌گران اطلاعات بیشتری در مورد بازار بیاموزند، تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد سفارشات خود می‌گیرند، بنابراین یادگیری و آموزش اوردر بوک برای کسانی که می‌خواهند در بازارهای مالی و ارز دیجیتال ورود کنند لازم است.

سوالات متداول اوردر بوک