توسعه‌دهندگان بلاکچین برای افزایش توانایی بیت‌کوین در بحث مقیاس‌پذیری، اقدام به اضافه کردن لایه‌هایی در بالای آن کرده‌اند که در عین همکاری با زنجیره اصلی، فعالیت مستقل خود را نیز انجام می‌دهند. این لایه‌ها در صورت نیاز از بلاکچین بیت‌کوین به عنوان تسویه نهایی استفاده می‌کنند.
در حال حاضر چند نوع راه حل لایه دو و زنجیره جانبی ارائه شده‌اند که درایوچین (Drivechain) یکی از آن‌هاست. می‌دانیم که زنجیره جانبی، پروتکلی است که فاقد توکن بومی بوده و از رمز ارزی که از قبل روی زنجیره اصلی وجود داشته برای مقاصد خود استفاده می‌کند پس درایوچین نیز فعالیت‌های خود را با بیت کوین انجام می‌دهد. در ادامه به معرفی و شرح این مفهوم می‌پردازیم.
زنجیره جانبی یا درایوچین (Drivechain) چیست؟
درایوچین پروژه‌ای است که به کمک فناوری زنجیره جانبی (sidechain)، عملکردهای اضافه‌تری به بیت کوین می‌دهد. هدف این پروژه این است که با استفاده از زنجیره‌های جانبی به کاربران اجازه دهد تا بتوانند بیت‌کوین‌های خود را به سایر بلاک‌چین‌های متصل ارسال کنند. با این فناوری اشخاص می‌توانند بیت کوین‌های خود را به یک زنجیره جانبی که از فناوری قرارداد هوشمند پشتیبانی می‌کند و متصل به زنجیره اصلی است، منتقل کنند. لازم به ذکر است که رابطه بین این دو، یعنی زنجیره اصلی و درایوچین دو طرفه خواهد بود و انتقال بیت کوین به صورت دو طرفه قابل انجام است.
این پروژه قصد دارد برای دارندگان بیت کوین امکان دسترسی به سیستم‌های جدید و خلاقانه ارز دیجیتال را با استفاده از همان دارایی قبلی‌شان یعنی بیت کوین، ایجاد کند. انتقال از زنجیره جانبی به زنجیره اصلی بیت کوین یعنی از لایه 2 به لایه 1، از طریق اثبات و تأیید صورت نمی‌گیرد، بلکه بوسیله سیستم حدس و ابطال انجام خواهد شد.
اهداف و روش طراحی درایوچین
همانطور که اشاره کردیم درایوچین قصد دارد با بهره بردن از فناوری زنجیره جانبی، به عملکردهای زنجیره اصلی بیت کوین اضافه کند. در واقع این نوع زنجیره جانبی، فرزند زنجیره مادر در نظر گرفته می‌شود که همان بلاکچین بیت‌کوین است. روش طراحی و معماری درایوچین، سیستم میخ دو طرفه است که شامل حرکت بیت کوین از زنجیره اصلی آن به یک زنجیره جانبی و بالعکس می‌باشد.
در این عملکرد ابتدا کاربر باید بیت کوین را به خروجی خاصی در زنجیره اصلی ارسال کند. دسترسی به این خروجی تنها با اثبات مالکیت SPV در زنجیره جانبی ممکن است. برای بازگرداندن بیت کوین‌ها لازم است که عکس مراحل قبل انجام شود. به این معنی که بیت کوین قفل شده در زنجیره جانبی، به SPV منتقل شده و پس از اثبات SPV، تأیید می‌شود که این عمل انجام شده و بعد از آن خروجی‌های قفل شده قبلی باز می‌شوند.
درایوچین از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- تعادل سپرده هش ریت (Hashrate Escrow)
یک هش ریت اصولا با داشتن 2 امضا از 3 امضا در پروسه چند امضایی تایید می‌شود. اما این شخص ثالث تاییدکننده، تراکنش برداشت سپرده را با کلید خصوصی امضا نمی‌کند بلکه این کار را با هدایت قدرت هش بر روی تراکنش در مدت زمانی مشخص انجام می‌دهد. طبق اعلام تیم درایوچین، این سپردن هش‌ریت احتمالاً همان زنجیره جانبی نامتقارن بیت‌کوین است. پروسه میخ دو طرفه یک نمونه از همین مورد است زیرا مکانیسم انتقال از زنجیره اصلی بیت کوین به زنجیره جانبی با امنیت SPV انجام می‌شود.
- استخراج ادغام شده کور (Blind Merged Mining)
استخراج ادغام شده پروسه استفاده دوباره از راه‌حل‌های مکانیسم اثبات کار ارز دیجیتال اصلی به عنوان شواهدی برای ارز دیجیتال فرزند است. به این دلیل که ماینر از قدرت هش در بیش از یک شبکه رمز ارز فرزند استفاده می‌کند، مستحق دریافت پاداش از این بلاک‌چین‌هاست. این راه به عنوان یک راه‌حل برای تقسیم قدرت استخراج در بین سایر رمز ارزهاست. با کمک استخراج ادغام شده کور، ماینر زنجیره اصلی بدون نیاز به انجام هیچ فعالیت اعتبارسنجی روی زنجیره جانبی، قادر به استخراج است.
چگونه از یک زنجیره جانبی می‌توان برداشت کرد؟
فرایند برداشت از زنجیره جانبی دو مرحله دارد: درخواست برداشت و رای‌گیری برداشت. در این پروسه ماینرها باید رابطه مورد نظر خود را بین هر کوین و زنجیره جانبی برقرار کنند. برای اینکار کاربر باید تراکنشی با دو ورودی ایجاد کند که بتواند علاوه بر پوشش ورودی مورد نظر خود، خروجی خرج نشده تراکنش (UTXO) موجودی زنجیره جانبی را نیز پوشش دهد. علاوه بر این لازم است کاربر یک خروجی واحد نیز برای ارتباط همه موارد به زنجیره جانبی ایجاد کند. این فرایند ضامن این است که سایدچین مورد نظر تنها یک UTXO را با همه منابع مالی قفل شده در خود شامل می‌شود.
در ادامه فرایند برداشت در زنجیره جانبی با رای‌گیری ماینرها اداره می‌شود. زنجیره اصلی از اینکه چه کسی مالک چه موردی در زنجیره جانبی است، اطلاع ندارد و با تایید همه برداشت‌هایی که در فرایند رای‌گیری ماینرها تایید می‌شوند، به آنها اعتبار می‌دهد بنابراین در این پروسه روند برداشت با تاخیر زیادی همراه خواهد بود.
قوانین تراکنش در بستر درایوچین چیست؟
سه قانون اجماع برای تراکنش‌های انجام شده در درایوچین وجود دارد. اولین اینکه تراکنش درخواست نامعتبر است تا زمانی که یک خروجی پذیرش متناسب با آن در تراکنش کوین‌بیس آن بلاک موجود باشد. مورد دوم این است که هر بلاک در زنجیره اصلی فقط قادر است یک تراکنش درخواست برای هر زنجیره‌های جانبی داشته باشد تا فرایند استخراج به ازای هر بلاک از زنجیره پایه، فقط در یک بلاک از سایدچین انجام گیرد.
قانون پایانی نیز این است که باید ۴ بایت آخر بلاک قبلی در زنجیره مادر با هم انطباق داشته باشند تا اطمینان حاصل شود که تراکنش درخواست فقط برای استخراج بلاک بعدی دارای اعتبار است. به طور کلی این قبیل تراکنش‌ها دوباره قابل استخراج نیستند و پس از ماینینگ بلاک بوسیله سایر ماینرها، امکان اینکه دارایی موجود در درخواست‌کننده بلاک زنجیره جانبی مورد سرقت قرار بگیرد، وجود ندارد.
مزایا و معایب درایوچین چیست؟
مانند سایر زنجیره‌های جانبی، درایوچین نیز دارای یکسری مزایا و معایب است که در ادامه آنها را مرور خواهیم کرد.
مزایا
- کاهش تهدیدها: زنجیره‌های جانبی به جای سعی در تغییر لایه پایه، امکان آزمایش را ایجاد می‌کنند بنابراین به این روش موفق به حذف تهدیدات موجود برای بیت کوین می‌شود، مانند رقابت سایر آلتکوین‌ها، ایجاد هارد فورک و بلاک توسعه.
- کاهش حملات: به کمک این فناوری، ماینر به کد اصلی بیت‌کوین کاری ندارد بنابراین احتمال ارتکاب اشتباه و ایجاد باگ‌های موثر بر شبکه اصلی کاهش خواهد یافت.
- حفظ تمرکز منابع: با درایوچین، لایه‌ها برای منابع با هم رقابت نخواهند کرد و شبکه اصلی بیت کوین قادر است به عملکرد عادی خود بپردازد.
- افزایش مقیاس‌پذیری: مقیاس‌پذیری بیت کوین تا حد انجام تراکنش در سطح کارت اعتباری ممکن خواهد بود و این تراکنش‌های های ارزان قابل تعویض بوده و به حفظ اکوسیستم بیت کوین کمک می‌کنند.
- عملکرد جدید: با قفل شدن بیت کوین روی زنجیره اصلی و ارسال اثبات به درایوچین، امکان مبادله آن ارزش با روش‌های مختلف اجماع ممکن است. بنابراین بیت کوین محیطی جدید دارای محدودیت‌های کمتر خواهد داشت و امکان آزمایش‌های جدید، به‌ویژه برای مشتقات P2P ایجاد می‌شود.
معایب درایوچین
- امکان سرقت ماینرها: احتمال بروز حمله 51 درصدی از سمت ماینرها وجود دارد که می‌تواند منجر به خالی شدن وجوه زنجیره جانبی و انتقال آنها به تراکنش انتخابی ماینر شود.
- حضور ماینرهای جانبی: امکان کسب درآمد ماینر از یک زنجیره جانبی ممکن است باعث شلوغی محیط و فشار بر کل ماینرها شود. ضمن اینکه شلوغی جانبی بر کاربران لایه و زنجیره اصلی نیز تأثیر منفی خواهد داشت.
جمع‌بندی
درایوچین با وجود داشتن مزایا و کاربردهای مناسب به مرحله پیاده‌سازی نرسیده است زیرا الزام اجرای آن در پروتکل بیت کوین، انجام سافت فورک است، بعلاوه این پیاده‌سازی به همکاری همه توسعه‌دهندگان مربوطه نیاز دارد. راه‌اندازی این فناوری از دیدگاه فنی زیاد دشوار نیست اما ایجاد انگیزه در توسعه‌دهندگان و جلب نظر آنها کمی زمانبر خواهد بود. با این وجود، بدون تردید جامعه بیت کوین در آینده‌ای نزدیک موفق به کشف راه‌های اجرای درایوچین خواهد شد و این شبکه بلاکچین خلاقانه به بستری جهت میزبانی پروژه‌های کریپتو تبدیل می‌شود.
سوالات متداول
درایوچین چه مزایایی دارد؟
این فناوری با کاهش تهدیدها و حملات به زنجیره اصلی و افزایش مقیاس‌پذیری و عملکرد جدید آن باعث بهبود زنجیره پایه می‌شوند.
چه انتقادهایی به درایوچین وارد است؟
اینکه امکان سرقت داراییها توسط ماینرها را افزایش داده و باعث شلوغی شبکه و فشار بر زنجیره پایه خواهد شد.
