شبکه معاملاتی غیرشفاف یا استخر سیاه (Dark Pool) در ارز دیجیتال
استخر سیاه همانگونه که از اسمش معلوم است جایی است که رخدادها و اتفاقاتی که در آنجا رخ خواهد داد بهدوراز چشم عموم خواهد بود. شاید تا امروز در اخبار بارها خبری در رابطه با ممنوعیت معاملات غیر شفاف در بورس را شنیده باشید یا اینکه مبادلات بلوکی را شنیدهاید اما امروزه این بازارهای غیر شفاف به دنیای ارزهای دیجیتال وارد شدهاند؛ بنابراین استخر سیاه به مکانی گفته میشود که معاملات کریپتو کارنسی در آن به دور از چشم عموم اتفاق میافتد و برخلاف اسم و نظر بعضی از افراد مزایای بسیاری نیز دارد. در این مقاله در رابطه با استخر سیاه و ابعاد مختلف آن به گفتگو خواهیم پرداخت.
استخر سیاه چیست؟
استخر سیاه یک مجرا یا بهتر است بگوییم سیستم معاملاتی بهحساب میآید که تمام معاملاتی که در آن انجام میشود بهصورت ناشناس خواهد بود و هیچ سابقه یا ثبت سفارشاتی در آن برای عموم مردم وجود ندارد و درست خلاف بازارهای عمومی عمل میکند و تحت نظارت هیچ ارگان دولتی نیستند. همچنین پولهای که در این سیستم معاملاتی ردوبدل میشود نقدینگی سیاه (Dark Pool Liquidity) نام دارد.
استخر سیاه در حوزه رمز ارزها چیست؟
استخر سیاه از زمان ایجاد و ظهور رمز ارزهای دیجیتالی شروع به کارکرده است. معاملات در این استخرها بهگونهای خواهد بود که سفارشات فروش و خرید تحت نظارت هیچ ارگانی نیست و همینطور از دید عموم مردم؛ بنابراین افرادی که در این سیستم معاملاتی فعالیت میکنند احتیاجی به آشکارسازی فعالیتهای خریدوفروش خود نداشته و بهآسانی کار خود را انجام میدهند. این طریقه معامله سبب میشود که معاملات بزرگ بر روی بازار کریپتو تأثیرات خیلی زیادی نگذارد.
همین الان که این مقاله را میخوانید افراد زیادی در کشورهای مختلفی معاملات غیر شفاف یا استخر سیاه را بهصورت کاملاً قانونی انجام میدهند. همچنین در سال 2016 «کراکن» اولین صرافی ایجادشده در انگلیس بود که از معاملات غیر شفاف پشتیبانی کرد.
تاریخچه معاملات غیر شفاف
استخر سیاه در سال 1980 هنگامیکه شرکتهای بزرگ برای خریدوفروش حجم بسیار بزرگی از اوراق بهادار با مشکلاتی روبهرو شدند و برای راهحل تصمیمی مبنی بر بهره بردن از سیستمهای معاملاتی غیر شفاف اتخاذ شد؛ و این ایده و تصمیم بیشتر به این دلیل گرفته شد که مطمئن شوند که معاملات خود تأثیرات زیادی روی بازار، شرکت و مؤسسات کوچکتر و سرمایهگذاران خرد نخواهد گذاشت.
بعد از این که استفاده از استخر سیاه موفقیتآمیز بود آرامآرام وارد بازارهای مالی و بورس ایالات متحده آمریکا شد و پسازآن معاملات بزرگ بهدوراز چشم عموم انجام میشد تا بازار دچار نوسان نشود. اولین موسسه که اقدام به راهاندازی استخر سیاه گرفت موسسه Instinet در سال 1986 بود که تحت عنوان After Hours Cross شروع به فعالیت کرد به این شیوه که یک بازار خارج از بورس بود و در طول روز معاملات در آن رخ میداد.
با گذشت زمان و استفاده زیاد از سیستم معاملاتی غیرشفاف، دارک پول به دلایل زیادی مانند عدم شفافیت، ناشناس بودن و غیره با مشکلاتی مانند معاملات غیرقانونی روبهرو شد که این باعث شد فعالیتهای که از این طریق انجام میشد بهشدت کاهش یافت ولی بهطورکلی این نوع استخر از بین نرفت با پیدایش بازارهای کریپتو کارنسی دوباره معاملات غیر شفاف محبوبیت خود را به دست آورد.
مقالات مرتبط: برنامه غیرمتمرکز چیست؟
استخر سیاه غیرمتمرکز به چه معناست؟
استخر سیاه را میشود به دو استخر جداگانه به نامهای استخر سیاه سنتی و غیرمتمرکز تقسیم کرد که فرق اساسی و عمده این دو نوع از استخر به تایید معاملات دارای امنیت بهتر ختم میشود. استخر سیاه غیرمتمرکز دارای قوانینی خاصی بوده که معاملات بزرگ تأثیرات چشمگیری روی بازار نمیگذارد و این به دلیل آن است که همه افراد حاضر در آن را یک سطح میدانند و این بهنوبه خود باعث برقراری عدالت در این استخرهای سیاه میشود.
معاملات در استخر سیاه چگونه انجام میشود؟
در معاملات عادی که روزانه در جاهای مختلف مانند بورس انجام میشود همه جزئیات معامله مشخص و کاملاً بهصورت شفاف ثبت میشود اما در معاملات دارک پول هیچ جزئیاتی از معامله مشخص نیست و کاملاً ناشناس انجام میگیرد و همچنین تحت نظارت هیچ ارگان دولتی نیست و به شیوهی معاملات بلوکی، یعنی تراکنشهایی با حجم زیاد و مبلغهای از پیش مشخصشده انجام میگیرد.
مزایای معاملات غیر شفاف
معاملههایی که در استخر سیاه انجام میشود هرچقدر هم بزرگ باشد بر بازار و بقیه معاملهگرها چه سرمایهگذاران خرد و کلان تأثیرات روانی نمیگذارد درست برعکس بازارهای دیگر که خریدوفروش حجم بزرگی از سرمایه تأثیرات زیادی بر بازار و سایر سرمایهگذاران دارد و باعث نوسانات زیادی میشود و سبب به هم خوردن پروسه معاملات و همچنین قیمتگذاریها میشود. درصورتیکه این معاملات با حجم بالا به شیوه غیر شفاف باشد، میتوان بهآسانی از نوسانات و بههمریختگی بازار جلوگیری کرد.
معامله گران در بازارهای استخر سیاه دیگر شاهد قیمتهای عجیبوغریب و واسطهها نیستند بلکه به دلیل کاملاً محرمانه بودن معاملات غیر شفاف باقیمتهای معقول و حقیقی و بدون واسطهگری سروکار خواهند داشت.
در اینگونه معاملات که بهصورت دارک پول انجام میشود قبل از اینکه معامله صورت گیرد هر دو طرف معاملهگر قیمت را میدانند و از ثابت بودن آن در طول معامله اطمینان دارند.
معایب معاملات غیر شفاف
در کل هیچ سیستم معاملاتی بدون مخالف و یکسری مشکلات جزئی نخواهد بود و معاملات غیر شفاف نیز از این قاعده مستثنا نیستند الخصوص بازارهای کریپتو کارنسی که پیچیدگیهای زیادی دارند و با انواع چالشها روبهرو خواهند شد. در ادامه به بعضی از انتقادات و دیدگاههای مخالفان این شیوه معامله خواهیم پرداخت. بعضی بر این عقیده و باور هستند که معاملات به شیوه استخر سیاه تضمینی و بهترین قیمت را ندارند.
برخی از مخالفان این سیستم معاملاتی معتقد هستند که این معاملهها در این سیستم باعث میشود که قیمتها در صرافیها و دیگر بازارهای شفاف غیرواقعی باشد. پینگینگ اصطلاحی است که در استخر سیاه باعث اختلال در معاملات غیر شفاف میشود به این نحو که احتمال دارد مقدار بالایی از سفارشهای کوچک و خرد ارسال شود و در پشت این سفارشات یک سفارش بزرگ موجود باشد در این صورت به دلیل اینکه معامله گرانِ بهصورت ناشناس هستند این امکان وجود دارد که بر بازار تأثیرات منفی بگذارد.
در ادامه بخوانید: فومو ارز دییجیتال چیست؟
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم در حد توان به برخی از پرسشهایی که برای شما پیشآمده بود مانند اینکه استخر سیاه چیست جواب بدهیم. در کنار آن مزایا، معایب و همینطور تاریخچه به وجود آمدن این معاملات را برای شما بیان کردیم و گفته شد که این معاملات بهصورت کاملاً محرمانه و غیرشفاف انجام میشوند. همچنین بیان شده که این نوع معاملات از جانب هیچ نهاد و ارگان دولتی قابلپیگیری نیست و معامله گران در استخر سیاه بهصورت کاملاً ناشناس فعالیت میکنند.
اگر قصد فعالیت و سرمایهگذاری در دنیای ارزهای دیجیتال را دارید، میتوانید از خدمات صرافکس، صرافی معتبر خرید ارز دیجیتال در ایران ، استفاده کنید.
سؤالات متداول
منظور از استخر سیاه در معاملات چیست؟
استخر سیاه به معاملاتی که در سیستمهای خصوصی انجام میشود و اطلاعات آن را در سیستم ثبت نمیکنند، گفته میشود.
مزایای معاملات غیر شفاف چیست؟
از مزایای معاملات غیرشفاف میتوان به مواردی مانند، ثبات قیمتها روی معاملات اشاره کرد. همچنین تنشهای روانی بازار روی معاملات غیر شفاف تأثیر کمتری دارد و در اینگونه معاملات نرخ معاملات از پیش تعیینشده است.