شبکه همتا به همتا که به صورت P2P نیز نوشته میشود، مفهومی است که برای سیستم ارزهای دیجیتال و در واقع در تکنولوِژی بلاک چین مورد استفاده قرار میگیرد. در شبکه همتا به همتا تراکنشها، میان افراد و معامله گران بدون هیچ واسطه یا به عبارتی هیچ نهاد نظارتی صورت میگیرد. یکی از ویژگیهای سیستمهای ارز دیجیتال، غیر متمرکز بودن آنها است.
در این مقاله از وبسایت صرافکس قصد داریم تا مفهوم مبادله همتا به همتا (P2P) را در حوزه ارز دیجیتال مورد بحث و بررسی قرار میدهیم. با ما همراه باشید.
مبادلات همتا به همتا به همتا چیست؟
هنگامی که دو نفر برای خرید یا فروش ارز دیجیتال مستقیماً و بدون هیچ واسطهای با یکدیگر در تعامل باشند به آن مبادله همتا به همتا یا P2P میگویند. در این نوع مبادله، تریدرها در یک بازار P2P یا یک پلتفرم P2P ثبت نام میکنند و تبلیغات تجاری خود را برای خرید یا فروش ارز دیجیتال با قیمت مشخص یا در محدوده قیمت مشخص و در یک مکان از پیش تعیین شده ثبت میکنند.
معامله گران صرافی ارز دیجیتال همتا به همتا را به صرافیهای متمرکز ترجیح میدهند، زیرا معاملات در این مدل صرافی ها سریع تر صورت میگیرد. علاوه بر این گزینه های بیشتری برای دریافت و پرداخت وجه در اختیار معامله گران قرار میگیرد.
در این پلتفرمهای معاملاتی نیازی به احراز هویت (KYC) برای معامله کردن نیست که در نتیجه باعث میشود امنیت شخصی افراد افزایش یابد. هیچ سازمان و نهاد مرکزی سرمایه شما را کنترل نمیکند که این مورد نیز آن را به یک جایگزین مطمئن برای صرافیهای متمرکز تبدیل میکند.
تاریخچه شبکه همتا به همتا
استفاده از شبکه همتا به همتا اولین بار پس از معرفی کامپیوترهای شخصی در دهه ۸۰ میلادی اتفاق افتاد. در سال ۱۹۸۸ بود که “Internet Relay Chat” به عنوان یکی از اولین نمونههای شبکه همتا به همتا معرفی شد که متن و چت را ارسال میکرد. در سال ۱۹۹۹، نپستر (Napster) شبکه همتا به همتا و متمرکز به وجود آورد که با کمک آن افراد میتوانستند فایلهای موسیقی را با یکدیگر به اشتراک بگذارند.
Gnutella به عنوان اولین شبکه همتا به همتا و غیرمتمرکز که به کاربران امکان دسترسی به پوشهای در کامپیوتر سایر افراد را میدهد، در سال 2000 پا به عرصه وجود گذاشت. در سالهای بعد شبکههای همتا به همتا بیشتری به وجود آمدند که فایلهای رسانه ای را اشتراک گذاری میکردند. و اما در سال ۲۰۰۹، شبکه همتا به همتا در حوزه بلاک چین خودنمایی کرد و شبکه بیت کوین در سوم ژانویه سال ۲۰۰۹ به عنوان شبکهای غیر متمرکز و همتا به همتا معرفی شد.
شبکه همتا به همتا چگونه کار می کند؟
یک مدل همتا به همتا را یک شبکه توزیع شده نگهداری میکند. این بدان معناست که رایانهها سرور مرکزی ندارند زیرا هر گره، کاربر یا نود یک کپی از فایلها را نگه میدارد و در نتیجه هر نود به عنوان سرور و سرویس گیرنده عمل میکند. بنابراین، هر گره میتواند فایلهای دیگر نودها را بارگذاری کرده یا فایلها را از آنها بارگیری کند. این گرهها به جای سرور مرکزی دادهها و اطلاعات را در هارد دیسکهای خود ذخیره میکنند.
هر گره یا نود میتواند فایلها را ذخیره، انتقال و یا دریافت کند. از این رو شبکههای P2P سریعتر و کارآمدتر هستند. یک شبکه همتا به همتا چون معماری توزیع شدهای دارد و همه اطلاعات در یک سرور گردآوری نشده، در برابر حملات سایبری نیز بسیار مقاوم است.
اهمیت مبادله همتا به همتا (P2P)
مبادلات همتا به همتا فرصتی برای کسب درآمد را برای معامله گران فراهم میکنند که در غیر این صورت امکانپذیر نیستند. این نوع مبادلات (Peer to Peer) برای افرادی که پاسپورت یا شناسنامه برای احراز هویت ندارند بسیار مناسب است. در مکانهایی که صرافیهای متمرکز غیرقانونی بوده و یا بسیار کند و پیچیده عمل میکنند یا امنیت بالایی ندارند، مبادلات P2P گزینه بسیار مناسبی هستند.
مبادلات همتا به همتا مشکل اصلی حفظ حریم خصوصی را رفع کرده است. مبادلات شبکه همتا به همتا به سارقان هویت از جمله دولتها اجازه نمیدهد که حسابهای کاربران را تخلیه کنند. در دنیای بلاک چین، بسیاری از مردم پلتفرمهای همتا به همتا را ترجیح میدهند، زیرا معتقدند صنعت کریپتو نباید در انحصار غولهایی مانند صرافیهای متمرکز باشد که هر روزه با پشتیبانی مردم ثروتمند میشوند.
در حقیقت، علت اینکه بیت کوین و برخی از ارزهای دیجیتال ساخته شدند این بود که مردم دوست داشتند اشخاص ثالث متمرکز مانند بانکها و صرافیهای متمرکز را از معاملات خود حذف کنند و قدرت را در اختیار بگیرند.
مزایای شبکه های همتا به همتا در ارزهای دیجیتال
ساختار شبکه همتا به همتا در فناوری بلاک چینها مزایای بسیار زیادی را به همراه دارد که در این قسمت از مقاله چندین مورد مهم را ذکر میکنیم:
1) امنیت بالا
شبکههای همتا به همتا در مقایسه با سیستمهای کلاینت-سرور از امنیت بالایی برخوردار هستند. یکی از دلایلی که بلاک چین بیت کوین را در برابر حملات DoS مصون نگه میدارد، ویژگی مدل P2P میباشد. حمله داس (DoS) نوعی حمله است که یک دستگاه کامپیوتری یا شبکه از سرویس خارج میشود و در نهایت کاربران به آن دسترسی ندارند.
اما با توجه به ساختاری که مدل همتا به همتا دارد، بلاک چینها در بین تعداد زیادی از نودها یا سیستم کاربران تقسیم میشوند و به همین دلیل در برابر فعالیتهای مخرب مقاومت میکنند.
۲) حذف واسطهها
در شبکههای همتا به همتا کاربران میتوانند ارز دیجیتال موجود در حساب خود را بدون اینکه به واسطه ای نیاز باشد به یک حساب دیگر منتقل کنند.
۳) جلوگیری از سانسور
در شبکه همتا به همتا هیچ فرد یا افرادی نمیتوانند اطلاعات و دادهها را سانسور و حذف کنند. زیرا هیچ فرد یا نهادی اجازه ندارد حساب کاربران را مسدود کند. برخی از افراد مانند بازرگانان، از ارزهای دیجیتال در تجارت و کسب و کار خود استفاده میکنند تا دست دولتها را از سرمایه خود کوتاه کنند.
معایب شبکه همتا به همتا در ارزهای دیجیتال
درست است که مدل P2P روی بلاک چینها مزایای بسیار زیادی را به همراه داشته است اما در کنار آن باید به معایب این ساختار نیز بپردازیم.
۱) مقیاس پذیری در بلاک چین
در مدل همتا به همتا، به جای اینکه سرور مرکزی دفتر کل توزیع شده را به روزرسانی و پردازش کند، این وظیفه به عهده هر کاربر یا نود گذاشته شده است. به همین دلیل برای اینکه تراکنشها به شبکه بلاک چین اضافه شود، توان محاسباتی بسیار زیادی لازم است. هرچند همین قدرت محاسباتی بالا باعث میشود که امنیت سیستم افزایش یابد اما در مقابل بازدهی را کم میکند.
همین امر مشکل مقیاسپذیری را به وجود میآورد. “مقیاسپذیری توانایی هر شبکه در پردازش تراکنشهای فراوان در لحظه است”. بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال که با فناوری بلاک چین کار میکند، فقط میتواند در هر ثانیه حدود ۷ تراکنش را پردازش کند. این تعداد تراکنش تا زمانی مناسب است که بیت کوین به عنوان یک روش پرداخت روزمره در سراسر دنیا مورد استفاده قرار نگیرد.
اما از زمانی که بیت کوین مورد استقبال عمومی قرار بگیرد و همه افراد در زندگی روزانه خود از آن استفاده کنند، این تعداد تراکنش کافی نیست. در نتیجه مقیاسپذیری بزرگترین چالشی خواهد بود که ارز دیجیتال بیت کوین در مسیر تبدیل خود به یک ارز روزمره با آن مواجه خواهد شد.
۱) بروز حملات در هنگام هارد فورک
شبکه همتا به همتا در ارزهای دیجیتال میتوانند در هنگام وقوع هارد فورک مورد حمله هکرها قرار بگیرند. با توجه به اینکه شبکههای بلاک چین غیرمتمرکز و متن باز میباشند، این امکان برای نودها فراهم شده است که کدها را کپی و تغییر دهند.
سپس آنها را از زنجیره اصلی جدا کرده و یک شبکه موازی جدید تشکیل دهند. البته در نظر داشته باشید که در صورتی که روشهای امنیتی در هنگام هارد فورک اتخاذ شود، هیچ چیز نمیتواند شبکه را تهدید کند.
سخن پایانی
شبکه همتا به همتا کاربردهای زیادی دارد و آنها را میتوان به شکلهای مختلف توسعه داد. شبکه همتا به همتا علاوه بر اینکه جای خود را در فناوری بلاک چین باز کرده است، در سایر برنامههای محاسباتی توزیع شده نیز مورد استفاده قرار میگیرد.
این شبکه در تلاش است تا با طی کردن مراحل تکامل و یافتن برنامههای جدید، معایب و محدودیتهای خود را حذف کند. اما کاملا واضح و مبرهن است که شبکه P2P آینده روشنی دارد و در آینده در بسیاری از پلتفرمهای معاملاتی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
سوالات متداول
از جمله مزایای استفاده کردن از یک شبکه همتا به همتا میتوان به امنیت بالا، حذف شدن رابطهها و پیشگیری از سانسور اشاره کرد.
هنگامی که دو شخص برای خرید و فروش ارزهای دیجیتالی بدون هیچگونه واسطهای، با یکدیگر در تعامل باشند بدین معناست که از یک پلتفرم p2p بهره میبرند. مزایای بهرهمند شدن از یک شبکه همتا به همتا چیست؟
شبکه همتا به همتا چیست؟